Bu yazı ekonomik durgunluk dönemlerinde pazarlama faaliyetlerine alaturka yaklaşımlar ve kaçınılmaz sonuçları üzerine…

Dönem dönem ekonomik durgunluklardan geçtiğimiz bir ülkede yaşıyoruz. Sadece ülkemizde değil, dünya genelinde de eşzamanlı aynı durgunluk yaşanabiliyor çoğu zaman.

Peki ekonomik durgunluklar ne anlama geliyor, böyle dönemlerde pazarlama faaliyetlerimiz nasıl olmalı, bütçemizi nasıl yönetmeliyiz? Hangi kararlar ne gibi sonuçlar doğuruyor; buyrunuz hep birlikte görelim…

Ekonomik Durgunluklar ve Bütçe Yönetimi

Ekonomik durgunluk genel olarak büyümenin önceki yıllara göre azaldığı, işsizliğin arttığı ve buna bağlı olarak da harcamaların azaldığı dönemler olarak tanımlanıyor. Kalıcı bir dönem değil, genellikle gerileme yerini durgunluğa bıraktıktan bir süre sonra büyüme dönemlerine geri dönülüyor.

Peki girdilerin azaldığı, durgunluğun bir yıldan uzun döneme yayıldığı dönemlerde işletmelerin başına neler geliyor?

İşletmeler gelirlerin azalmasına bağlı olarak giderlerini azaltma yoluna gidiyor, beklenen şekilde. Fakat tam da bu noktada giderleri “nereden” kıstığınız orta ve uzun vadede varlığınızı korumanız ve hatta kısa vadede gelir elde edebilmeniz açısından büyük önem taşıyor.

En Büyük Risk Pazarlama Bütçesini Kısmak

Pek çok araştırma/makalede ekonomik durgunluk dönemlerinde pazarlama bütçesinde kesintiye gitmenin büyük risk olduğuna dikkat çekilmiş. Peki neden?

Ekonomik durgunluk var, gelirler azalıyor… Haliyle gelir azaldığına göre gideri de azaltmak gerek. İşte şirketinizin geleceğini etkileyecek kritik kararlar tam da bu noktada alınmaya başlanıyor.

Giderleri kısmak denilince ne yazık ki çoğu işletmenin ilk aklına gelen pazarlama bütçesini kısmak oluyor.  Fakat iletişimde ve dolayısıyla size girdi sağlayabilecek bir alanda kısıntıya gitmek kısa vadede dahi gelirlerinizi hissedilir oranda azaltıyor. Tıpkı bir kısır döngü gibi; siz pazarlama bütçenizi kısmaya devam ettikçe gelirleriniz azalmaya devam ediyor.

Horvard Business School Profesörlerinden John Quelch’in önerisi; pazarlama bütçenizi aynen (kriz öncesi olduğu rakamda) korumanız yönünde.

Quelch önerisini bir adım daha ileri götürüyor ve diyor ki; kriz dönemlerinde reklam bütçelerini arttıranların, kriz sonrası pazar payları ve kârları da artacaktır.

IJBSS (International Journal of Business and Social Science)’da yayınlanan pek çok akademik makalede Quelch’in söylediklerini doğrular nitelikte.

Reklamlarda Kesinti Zarara Giden Yolun Başlangıcı

Yönetimin ve pazarlamanın dehalarından Peter Drucker’ın söylediği gibi pazarlama uzun soluklu ve metanet/dayanıklılık gerektiren bir alan. Tam olarak bir yatırımcı gibi düşünenler kazanıyor. Yani yaptığınız herşeyin, kurduğunuz her iletişimin, potansiyel müşterilerinize dokunduğunuz her alanın size mutlaka birgün geri döneceğini bilen bir vizyon pazarlama için şart.

Ekonomik durgunluk dönemleri de iyi pazarlamacıları belirleyen bir turnusol gibi adeta.

Şimdi sıkı durun, söyleyeceklerim sizi şaşırtacak: Kriz ve durgunluk dönemlerinde reklam bütçelerini arttıran işletmeler orta ve uzun vadede pazar paylarını arttırmakla kalmamış aynı zamanda yatırımın geri dönüşünde de ciddi artışlar elde etmiş.

Reklamların geri dönüşü genellikle sanılanın aksine kısa vadede olmuyor. Orta hatta uzun vadeye yayılıyor.

CEO’lar ve CFO’ların durgunluk dönemlerinde ilk kestikleri bütçe maalesef ki genellikle reklam bütçeleri oluyor. Özellikle bu dönemlerde reklam bütçelerini kısan işletmelerin gelirlerinde yani satışlarında ortalama %20 düşüş oluyor. Satış düşüp gelirler azaldıkça aynı kısır döngü devam ediyor. İşletme orta vadede pazar kaybetmeye başlıyor. Girdiler azaldıkça işletme satışları arttırmak için fiyatta indirime gidiyor; dağıtım tarafı giderleri ağır geldiği için orada da bir kısıtlama yapmak zorunda kalıyor ve tüm bunlara bağlı olarak satış sürekli düşüyor.

Diğer tarafta kriz dönemlerinde reklam harcamalarını arttırarak kriz sonrası pazarı domine etmeye başlayan işletmeler çoğunlukta. Kellogg’s bunlardan biri; pazarda lider konuma gelmesi tam da böyle bir hikaye üzerinden oluyor.

Peki kriz dönemlerinde nasıl bir pazarlama stratejisi izlemeli, neler yapmalı, nelerden kaçınmalı? Bu konulara da bir sonraki yazıda değineceğim. Yakın zamanda …